Kıbrıs Türk halkının egemenliğine giden yolda ilk kez devlet yapısını deneyimlediği Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin (KTFD) kuruluşunun tanıklarından eski Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakanı Hakkı Atun, o süreçte yok olmak üzere olan bir halkın devlet deneyimini kazanmasını hedeflediklerini söyledi.
Atun ile gazeteci-yazar Akay Cemal, KTFD’nin 13 Şubat 1975’te kuruluşunda yaşadıkları sevinç ve gururu AA muhabirine anlattı.
KTFD’nin kuruluşundan kısa süre sonra İskan ve Rehabilitasyon Bakanlığı görevine gelen Atun, Kıbrıs Barış Harekatı (1974) sonrası Türk askerinin kurtardığı kuzeyde ilk olarak Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi kurulduğunu, KTFD ile Ada’daki Türklerin özgürlük ve egemenliklerinin pratikte hayata geçirildiğini aktardı.
“KTFD’nin kuruluşunda yok olmak üzere olan bir halkın devlet deneyimini kazanmasının hedeflendiğini” belirten Atun, “Daha sonra nüfus, iskan ve hükümet üçlüsünün bir araya gelmesi ile devlet varlığı tamamlanmış oldu.” dedi.
Atun, hem federe devletin hem de KKTC’nin kuruluşu için verilen mücadelelerin zorlu geçtiğini dile getirerek, şu ifadeleri kullandı:
“Devletin kuruluşu ile biz artık Tarık Bin Ziyad gibi gemileri yakmıştık ve Güney’e gitmemiz söz konusu değildi. Kuzeyde ayrı bir coğrafi bölge ve özerk yönetimde yaşamımızı sürdürecektik. KTFD’nin kurucusu Rauf Raif Denktaş’ın amacı bağımsızlıktı fakat o dönemin şartlarını göz önüne alan dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Bülent Ecevit’in telkinleri ile federal yapıda bir devlet ilan edildi.”
“İlk devletimizin ilanının coşkusunu yaşadık”
Gazeteci-yazar Akay Cemal, Kanlı Noel olarak bilinen 1963’teki Kıbrıs Türklerine yönelik soykırım girişiminin ardından bağımsızlığın kendileri için kaçınılmaz olduğunu vurgulayarak, Rumların, Türklere haklarını vermemesi ve ikinci sınıf vatandaş olarak görmelerinin Ada’da ayrı bir yönetim fikrini pekiştirdiğini söyledi.
Kıbrıslı Türkler tarafından 1967’de kurulan Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi, 1974’te oluşturulan Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi ve ardından 13 Şubat 1975’te ilan edilen Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin KKTC’ye giden yolun tahtaları olduğuna dikkati çeken Cemal, bugün, bağımsız ve özgür bir ülkede yaşamanın önemine işaret etti.
Cemal, bir gazeteci olarak KTFD’nin ilan edildiği güne tanıklığını şöyle anlattı:
“Rahmetli Rauf Raif Denktaş daha önce Ankara’ya yazdığı mektupta, Kıbrıs Türkleri için devlet kurmanın zaruretini ifade etmişti. Ankara’nın görüşünün ardından o gün Meclis olağanüstü gündem ile toplandı. Denktaş alkışlar arasında tüm dünyaya KTFD’nin kurulduğunu ilan etti. İlk devletimizin ilanının coşkusunu yaşadık. Halk sokaklarda seviniyordu. Dünya basını manşetlerinde Kıbrıslı Türklerin kurduğu devleti yazıyordu. Unutulumaz bir coşku vardı. Egemenliğimiz tescillenmişti.”
